عکاسی سه بعدی چیست و چطور انجام می‌شود؟
در این مطلب قصد داریم تا صفر تا صد عکاسی سه بعدی را با شما در میان گذاشته و چگونگی انجام آن را به شما آموزش دهیم. تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
در زندگی واقعی ما می‌توانیم همه‌چیز را به‌صورت سه‌بعدی ببینیم و درک کنیم. درحالی‌که تمامی عکس‌های گرفته‌شده توسط دوربین، دوبعدی بوده و هیچ عمقی در آن‌ها وجود ندارد؛ اما آیا می‌دانستید که می‌توانید عکاسی سه بعدی انجام داده و جلوه واقعی‌تری به عکس‌هایتان ببخشید؟
عکاسی سه بعدی چیست؟
ما جهان را به‌صورت سه‌بعدی درک می‌کنیم؛ یعنی طول، عرض و عمق را در هر المان اطراف خود می‌بینیم و درک می‌کنیم؛ اما عکس‌های ثبت‌شده توسط دوربین‌های عکاسی سطح صاف و دوبعدی داشته و تنها دو معیار طول و عرض را نشان می‌دهند. اگر بتوانیم عمق را به این عکس‌ها اضافه کنیم، درواقع یک عکس سه‌بعدی در اختیار داریم.
حتما متوجه حرکت انگشت خود به چپ و راست شدید. با این‌که دست شما ثابت است؛ اما انگار انگشتتان حرکت می‌کند. به این اتفاق اختلاف‌منظر گفته‌شده و امکان تشخیص عمق را به ما می‌دهد. اساس عکاسی سه بعدی (Stereophotography) بر همین اصل است.
آیا می‌دانید چگونه می‌توان سه‌بعدی بودن یک تصویر یا المان را تشخیص داد؟ برای مثال، سعی کنید دست خود را مقابل چشمان خود دراز کنید و یکی از انگشتانتان را به سمت بالا نگه‌دارید. ابتدا چشم راست خود را ببندید و فقط با چشم چپ به انگشتتان نگاه کنید. حالا چشم چپتان را ببندید و با چشم راست به دستتان نگاه کنید.
عکاسی سه بعدی چیست و چطور انجام می‌شود؟
استریوسکوپ توسط فیزیک‌دان «چارلز واتسون» در سال 1838 اختراع شد. او برای نشان دادن این رویداد از نقاشی استفاده کرد. سپس استریوسکوپی در سال 1839 توسط «داگر» راه خود را به حوزه عکاسی هم باز کرده و به‌واسطه دولت فرانسه به بشریت هدیه داده شد.
سال‌ها قبل برای عکاسی سه بعدی از دوربینی با دو لنز استفاده می‌شد که 2.5 اینچ از هم فاصله داشتند؛ این فاصله دقیقاً برابر با فاصله بین دو چشم انسان است. وقتی شاتر این دوربین فشار داده می‌شد، دو عکس به ثبت می‌رسید ،مشخصاً هرکدام زاویه دید متفاوتی داشتند. با کنار هم قرار گرفتن این دو عکس، یک تصویر سه‌بعدی ایجاد می‌شد. در آن زمان این عمل استریوسکوپی نام گرفت.
چگونه یک تصویر سه‌بعدی بسازیم؟
حالا که با مفهوم عکاسی سه بعدی آشنا شدیم، باید بدانیم که این کار چگونه انجام می‌شود و چه روش‌هایی برای این کار وجود دارد.
از دوربین استریوسکوپی استفاده کنید
اگر دقت کنید بسیاری از عکاسان حرفه‌ای به دوربین‌های آنالوگ روی می‌آورند. یکی از دلایل این موضوع امکان ثبت عکس سه‌بعدی با این نوع دوربین‌هاست. شما می‌توانید دوربین‌های قدیمی و استریوسکوپی را در فروشگاه‌های معتبر یا مغازه‌های فروش دوربین‌های قدیمی پیدا کنید. بسیاری از فروشگاه‌های آنلاین نیز به فروش این مدل دوربین‌ها می‌پردازند.
شما مثل همیشه و با همان روند عادی به‌وسیله دوربین عکاسی استریوسکوپی عکاسی می‌کنید. سپس دوربین به‌صورت خودکار آن‌ها را به نگاتیو تبدیل می‌کند. این یکی از ساده‌ترین راه‌های عکاسی سه بعدی است.
از برخی مدل‌های معروف دوربین‌های استریوسکوپی می‌توان به Holga 120 3D، Nimslo 3D، Kodak Stereo Camera و View-Master Personal Stereo اشاره کرد. این مدل دوربین‌ها از نوارهای فیلمی 120 یا 35 میلی‌متری برای ثبت تصاویر استفاده می‌کنند.
عکاسی سه بعدی چیست و چطور انجام می‌شود؟
از دوربین‌های دیجیتال استفاده کنید
از دیگر راه‌های ایجاد تصویر سه‌بعدی استفاده از دوربین‌های دیجیتال است. این کار به دو روش می‌تواند انجام شود:
روش اول: با قرار دادن دو تصویر کنار هم می‌توان یک تصویر سه‌بعدی ایجاد کرد. درواقع همانند دوربین دولنزه که در قدیم از آن استفاده می‌شد، عمل کنید. شما می‌توانید از دو دوربین دیجیتال برای عکاسی سه بعدی استفاده کنید و از یک صحنه کاملاً یکسان به‌طور هم‌زمان با زاویه‌های مختلف اما نزدیک به هم عکاسی کنید. توجه داشته باشید که هر دو دوربین باید تنظیمات یکسانی داشته باشند.
روش دوم: اگر دو دوربین با تنظیمات یکسان ندارید، می‌توانید تنها با یک دوربین دیجیتال نیز به عکاسی سه بعدی بپردازید. برای این کار مراحل زیر را به ترتیب طی کنید:
- موضوع خود را انتخاب کنید. برای این‌که جلوه سه‌بعدی بیشتر خودش را نشان بدهد، توصیه می‌کنیم صحنه‌های عمق‌دار را انتخاب کنید. چرا‌که اگر از یک صحنه صاف، تک‌رنگ و کم‌عمق مثل دیوار عکاسی کنید، تفاوت چندانی مشاهده نخواهید کرد.
- صحنه مورد نظر یا سوژه خود را وسط کادر قرار داده و اولین عکس خود را بگیرید.
- در این مرحله بهتر است برای مشابه نگه‌داشتن قاب تصویر قبلی از یک سه‌پایه کمک بگیرید. سه‌پایه را به سمت چپ حرکت دهید.
*نکته: این‌که میزان حرکت سه‌پایه به سمت چپ چقدر باشد، به فاصله سوژه از دوربین بستگی دارد.
حتماً متوجه شدید که وقتی انگشت شما به صورتتان نزدیک است، میزان حرکت انگشت خیلی بیشتر از زمانی است که انگشت از شما دورتر است. این افزایش میزان حرکت دقیقاً درک ما از عمق را نشان می‌دهد.
اثر اختلاف‌منظر از ابتدای مقاله را به یاد دارید؟ حالا آزمایش انجام‌شده را دوباره تکرار کنید؛ اما این بار یک‌بار بازوی کشیده (به‌طوری‌که انگشتتان از چشمانتان دورتر باشد) و یک‌بار با بازوی خم‌شده (به‌طوری‌که انگشت به صورتتان نزدیک باشد) انجام دهید.
همین مورد در رابطه با عکاسی نیز صدق می‌کند. اگر جسم یا سوژه موردنظرتان به شما نزدیک است، سه‌پایه را حدود 2 اینچ (5 سانتی‌متر) به سمت چپ حرکت دهید. اگر سوژه دورتر است، می‌توانید عکس دوم را با فاصله بیشتری از عکس اول بگیرید تا عمق تصویر بیشتر قابل‌درک باشد.
توجه داشته باشید که تنظیمات دوربین در دو تصویر باید ثابت باشد.
- پس از این کار، دو تصویر را چاپ کرده و از یک نمایشگر ویژه برای دیدن حالت سه‌بعدی استفاده کنید. همچنین می‌توانید برای دیدن تصویر سه‌بعدی به ساخت GIF در فتوشاپ بپردازید؛ یا دو تصویر را در کنار هم قرار داده و بدون تمرکز به یک نقطه به کل تصویر نگاه کنید.
عکاسی سه بعدی چیست و چطور انجام می‌شود؟
در فتوشاپ افکت‌های سه‌بعدی اضافه کنید
احتمالاً عینک‌های رنگی مورداستفاده برای تماشای یک فیلم سه‌بعدی را دیده‌اید. این عینک‌ها باعث ایجاد آناگلیف (anaglyphs) می‌شوند. آناگلیف یک افکت سه‌بعدی است که با قرار دادن دو تصویر در رنگ‌های مختلف (معمولاً فیروزه‌ای و قرمز) یک تصویر را به حالت سه‌بعدی درمی‌آورد. این کار در فتوشاپ نیز امکان‌پذیر است.
در زیر مراحل انجام این کار را شرح می‌دهیم:
مرحله 1: تصویر خود را در فتوشاپ باز کرده و یک نسخه کپی (duplicate) از لایه ایجاد کنید.
شما می‌توانید این کار را با راست کلیک کردن و انتخاب گزینه Duplicate Layer انجام دهید. همچنین می‌توانید پس از انتخاب لایه مورد نظر، به منو Layer رفته و بر روی گزینه Duplicate Layer کلیک کنید.
مرحله 2: شما فقط کانال قرمز از این نسخه کپی نیاز دارید؛ بنابراین با کلیک راست روی لایه و انتخاب گزینه Blending Options پنجره Layer Style را باز کنید.
سپس در قسمت Advanced Blending تیک کادرهای G (سبز) و B (آبی) را در بخش Channels بردارید و تنها تیک R (قرمز) باقی بماند. سپس بر روی OK کلیک کنید.
با این کار شما هیچ تفاوتی در تصویر مشاهده نمی‌کنید؛ زیرا لایه پس‌زمینه شمال فعال است. با کلیک بر روی علامت چشم که در کنار لایه پس‌زمینه وجود دارد، می‌توانید آن را خاموش کنید. حالا می‌توانید تفاوت را ببینید. پس از این کار لایه را دوباره روشن کنید.
مرحله 3: اکنون بر روی لایه کپی‌شده خود قرارگرفته و ابزار حرکت (move) را انتخاب کنید. سپس با استفاده از کلید‌های جهت‌دار تصویر را کمی به سمت چپ حرکت دهید. خواهید دید که چگونه خطوط فیروزه‌ای و قرمز ظاهر می‌شوند. حرکت به سمت چپ را تا جایی که رضایت کافی از حالت سه‌بعدی تصویرتان به دست آوردید، ادامه دهید. حالا یک تصویر سه‌بعدی در اختیار دارید.
عکاسی سه بعدی با موبایل
عکاسی سه بعدی از طریق گوشی‌های هوشمند و به کمک یک برنامه کاربردی نیز میسر است. برنامه‌های زیادی برای ایجاد تصاویر سه‌بعدی در گوشی هوشمند وجود دارد. برخی از این برنامه‌ها همانند آناگلیف‌ها به شبیه‌سازی حالت سه‌بعدی می‌پردازند؛ اما برخی دیگر از دو دوربین برای ثبت تصویر از دو زاویه دید متفاوت استفاده می‌کنند تا یک تصویر استریو واقعی ایجاد شود.
در زیر برنامه‌های مناسب این کار را در گوشی‌های هوشمند معرفی می‌کنیم:
- Wigglegram Maker: این برنامه رایگان با استفاده از دوربین دوگانه گوشی آیفون، تصاویر سه‌بعدی را با گرفتن دو عکس و کنار هم قرار دادن آن‌ها در یک گیف متحرک ایجاد می‌کند. در حال حاضر این برنامه فقط برای آیفون و آیپد در دسترس بوده و امکان دانلود اپلیکیشن Wigglegram Marker از اپ‌استور وجود دارد.
- 3D Effect: این برنامه با اعمال فیلترها و افکت‌ها می‌تواند از هر تصویری یک تصویر سه‌بعدی بسازد. برخی از آن‌ها را حتی می‌توانید شخصی‌سازی کنید. برای دانلود 3D Effect از گوگل‌پلی اقدام کنید.
- Parallax: 3D Photo Live Camera: این برنامه مستلزم این است که تلفن خود را حرکت دهید و تصاویری به ترتیب آنچه که در عکاسی سه بعدی با دوربین دیجیتال انجام می‌شد، تهیه کنید. مزیت بزرگ این برنامه، ارائه راهنمای انجام این کار برای شماست. شما باید علامت + را در مکان درست و روی سوژه موردنظرتان قرار دهید تا به‌طور خودکار عکس سه‌بعدی پردازش و تحویل داده می‌شود. شما می‌توانید دانلود اپلیکیشن Parallax: 3D Photo Live Camera را از گوگل‌پلی انجام دهید.
- LucidPix: این برنامه برای هر دو سیستم‌عامل اندروید و آیفون در دسترس است. از مزایای این برنامه، عدم نیاز آن به گوشی با دوربین دوگانه است. این برنامه از هوش مصنوعی برای به کسب اطلاعات تصویر دوم استفاده کرده و سپس آن را برای ایجاد عکس‌های سه‌بعدی کنار هم قرار می‌دهد. دانلود LucidPix از گوگلی‌پلی میسر است.
عکاسی سه بعدی چیست و چطور انجام می‌شود؟
اسکن سه بعدی و مدل‌سازی
یکی از انواع تخصصی عکاسی سه بعدی، مدل‌سازی سه‌بعدی است. هرچند که این تکنیک پیچیدگی‌های خاص خود را دارد؛ اما نتیجه این کار خیلی طبیعی‌تر و شگفت‌انگیزتر است. شما به کمک این روش می‌توانید با حرکت دادن موس خود در امتداد تصاویر سه‌بعدی، اجسام را چرخانده و به‌صورت 360 درجه ببینید؛ دقیقاً مثل زمانی که یک جسم فیزیکی را در دست می‌گیرید.
یکی از نرمافزارهای عالی برای مدل‌سازی تصاویر سه‌بعدی، Agisoft Metashape است. لازم به ذکر است که برای کار با این نرم‌افزار باید لایسنس آن را خریداری کنید. نرمافزارهای رایگان جایگزین نیز وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها بهره گیرید. از معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به نرم‌افزار Meshroom اشاره کرد.
برای انجام این کار باید از هر زاویه‌ای از جسم مورد نظر عکاسی کرده و چندین عکس هم از اطراف آن (ازجمله بالا و پایین) بگیرید. سپس این عکس‌ها را به‌صورت دستی به نرم‌افزار مربوطه وارد کنید. همچنین می‌توانید نشانگرها را برای اسکن دقیق فعال کنید تا نرم‌افزار به‌طور خودکار آن‌ها را در تصویر شناسایی کند.
سخن پایانی
آیا تجربه عکاسی سه بعدی را دارید؟ کدام یک از روش‌های معرفی‌شده بهترین نتیجه را دارد؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
همان‌طور که دیدید، راه‌های زیادی برای عکاسی سه بعدی یا ایجاد تصاویر سه‌بعدی وجود دارد. فقط کافی است با توجه به نیاز خود و تجهیزاتی که دارید، یکی از این روش‌ها را انتخاب کرده و تصاویر سه‌بعدی خود را ثبت کنید.
